صد بار تا به حال شنیده ایم که آدم هایی مثل مارک زاکربرگ، بیل گیتس و استیو جابز دانشگاه را نصفه ول کرده اند تا فیس بوک، مایکروسافت و اپل را راه بیندازند. گرچه اینها شناخته شده ترین ها هستند، اما در این راه تنها نبوده اند. آدم های مشهور دیگری در زمینه های مختلف به دانشگاه نرفته اند. حالا یا خودشان بی خیال شده اند یا اصلا به دانشگاه راهشان نداده اند. با اینحال به نظر می رسد که همه شان چند وجه مشترک دارند:
عمدتا در زمینه کامپیوتر، تجارت و هنر دیده می شوند، مثلا پزشک ترک تحصیلی نمی توانیدپیدا کنید.
برنامه مشخص و دقیقی برای ادامه زندگی شان داشته اند. یعنی اول بی خیال دانشگاه نشده اند، بعد بنشینند فکر کنند خب حالا چی کار کنیم!
خیلی از آنها درست زمانی دانشگاه را رها کرده اند که زمان زیادی تا فارغ التحصیلی شان نمانده بود.
بعضی هایشان در کارهای مختلف دستی دارند و از هر انگشتشان یک هنر می ریزد.
پسرها خیلی بیشتر از دخترها هستند. در واقع به ندرت اسم زنی میان این آدم ها دیده می شود.
این شما و این هم 10 کنکورردی که ترکانده اند.
توماس آلوا ادیسون
اساسا احتیاجی به معرفی ندارند. نه خودش و نه دستاوردهایش اما نکته قابل توجه در مورد او این است که هرگز به مدرسه نرفت. مگر اینکه بخواهیم سه ماهی را که در مدرسه ابتدایی به سختی تحمل کرد، به حساب بیاوریم. او نمی توانست تمرکز کند و فکرش مدام این ور و آن ور می پرید.خوشبختانه ادیسون مادری داشت که بسیار حامی بود و روحیه او را خوب درک می کرد. وقتی ادیسون دیگر به مدرسه نرفت، مسئولیت آموزش او را در خانه به عهده گرفت.
فرانسیس اسکات فیتز جرالد
نویسنده «گتسبی بزرگ» و رمان های دیگری که ادبیات اوایل قرن بیستم آمریکا را به او مدیون می کند، زمانی دانشجوی دانشگاه پرینستون بود. او در دانشگاه بسیار فعال بود، هم نوشتن را جدی دنبال می کرد و هم در انجمن ها و گروه های مختلفی عضو بود و مسلما برای نشریات داخلی دانشگاه هم می نوشت، ولی این کارها چنان که خیلی هایتان با آنها آشنایی دارید، به قیمت پایین آمدن نمره های او تمام شدو دانشگاه او را تعلیقی کرد. فیتز جرالد هم معطل نشد، دانشگاه را رها کرد و وارد ارتش شد. جنگ جهانی اول بود آخر!
جان لنون
بچه خلاق اما شری بود که امتحانات پایانی دبیرستان را هم که مقدمه ورود به دانشگاه در انگلستان است، رد شد و با وساطت خاله و مدیر مدرسه اش توانست به دانشگاه هنر لیورپول راه پیدا کند. او به خاطر لباس های نامناسب و مسخره کردن استادها مدام تذکر می گرفت و افتادن درس ها هم که جای خود داشت. آنقدر به این وضعیت ادامه داد که یک سال مانده به فارغ التحصیلی اخراج شد.
آلفردو جیمز پاچینو
یا همان آل پاچینوی خودمان حتی دبیرستان را هم تمام نکرد. او تمام درس هایش را به جز ادبیات رد می شد. وقتی تصمیم گرفت مدرسه را رها کند، با مادرش دعوای مفصلی کرد و از خانه بیرون زد. آن وقت شغل های رده پایینی می گرفت تا بتواند بازیگری یاد بگیرد و بازیگری کند. آل پاچینو گاهی آنقدر بی پول بود که جایی برای خوابیدن هم نداشت.
برد پیت
در دانشگاه میسوری روزنامه نگاری می خواند اما درست دو هفته مانده به فارغ التحصیلی درس را رها می کند تا با ما روزنامه نگارها همکار نشود و برود توی کار بازیگری. واقعا دو هفته به کجا برمی خورد؟ نه جدا به کجا برمی خورد؟
والت دیزنی
در 16 سالگی اش که مصادف بود با آخرین سال های جنگ جهانی، از دبیرستان بیرون آمدتا به ارتش بپیوندد، ولی به خاطر سن کم، راهش ندادند. به پیشنهاد دوستش به صلیب سرخ پیوستند و در فرانسه راننده آمبولانس شدند. طولی نکشید که جنگ تمام شد. این هم از شانس والت!
tumbler
شبکه اجتماعی و سرویس وبلاگ تامبلر حاصل مغ زکسی است که در 15 سالگی مدرسه را به پیشنهاد مادرش که خودش یک معلم علوم بود، رها کرد تا بتواند روی فعالیت های نرم افزاری اش تمرکز کند. دیویدکارپ که هنوز 30 ساله هم نشده، در سن 11 سالگی نرم افزار HTML را یاد گرفت و در 13 سالگی برای شرکت های محلی طراحی می کرد. در 14 سالگی کارآ»وز انیمیشن شرکت فرد سیبرت شد. کارپ هرگز به دبیرستان برنگشت و دیپلم هم ندارد که ندارد! هم زمان با ترک مدرسه در کلاس های زبان ژاپنی انجمن ژاپن ثبت نام کرد و بعدها پنج ماه به توکیو رفت. کارپ یکی از 35 نوآور برتر زیر 35 ساله دنیاست.
W
متیو مولن وگ 30 ساله، در دبیرستانی که مخصوص هنرهای اجرایی و ویژوال بود، ساکسیفون جاز یاد گرفت و در دانشگاه در رشته علوم سیاسی پذیرفته شد ولی دست آخر نه ساکسیفونیست شد و نه سیاستمدار! سال 2004 از دانشگاه آمد بیرون و شغلی در سی نت نت وورکز گرفت. یک سال بعدش هم خودش شرکت «اتوماتیک» را راه انداخت که وردپرس تنها یکی از سرویس هایش است.
Dropbox
حتما تا الان دراپ باکس را می شناسید. اگر هم نمی شناسید، زودتر بروید ته و تویش را درآورید که نصف عمرتان برفناست. پست این سرویس یک آمریکایی ایرانی تبار به اسم آرش فردوسی است که در سال 2007 بی خیال درس و مشق در دانشگاه ام ای تی شد و با دوست دیگرش درو هیوستون که او هم از ایمیل های پی در پی خسته شده بود، دراپ باکس را ساخت. این نرم افزار به شما امکان می دهد تا روی کامپیوترتان با هر کس که بخواهید، فایل های مشترک داشته باشید.
اوان ویلیامز اگر نبود، توییتر و بلاگر هم نبودند.این در حالی است که او در یک مزرعه در نبراسکا بزرگ شد و تابستان ها در آبیاری زمین ها کمک می کرد. او همانجا به دانشگاه رفت اما تنها یک سال و نیم توانست آن را تحمل کند.
کلمات کلیدی مطلب : مقالات | مقالات علمی و آموزشی| دانستنی های گوناگون | کنکور ردی هایی که ترکاندند!
منبع : آفتاب
بسیاری از پدران و مادران پیشاپیش رویای پیشرفت کودک خردسال خود را در سر می پرورانند، اما بیشتر کودکان فقط از نظر والدین خود نابغه هستند. با وجود این برخی کودکان واقعا بااستعداد هستند؛ آیا کودک شما نیز جزء این گروه است؟
دستورالعمل های محدودی هستند که نبوغ و استعداد کودکان را نشان می دهند که در ادامه به 10 مورد از آنها اشاره می شود:
دامنه لغات پیشرفته
این که کودک زود به حرف بیاید به تنهایی نمی تواند نشانه نبوغ و استعداد او باشد، اما اگر او از لغات و جملات پیشرفته استفاده کند، احتمالا به همان باهوشی است که فکرش را می کنید. یک کودک 2 ساله معمولی می تواند جمله ای مانند "یک سگ آنجاست" را به زبان بیاورد اما یک کودک نابغه این جمله را می گوید: "یک سگ قهوه ای در حیاط پشتی است و دارد گل ها را بو می کند."
درک مفاهیم پیچیده
کودکان بسیار باهوش می توانند مفاهیم پیچیده را درک کنند، از روابط گوناگون سر در بیاورند و انتزاعی فکر کنند. آنها مشکلات را عمیقا می فهمند و به راه حل ها می اندیشند.
توجه به جزئیات
یک کودک نابغه اشتیاق فراوانی نسبت به جزئیات نشان می دهد. کودکان بزرگ تر ممکن است بخواهند درباره جزئیات و چگونگی عملکرد یک وسیله اطلاعاتی داشته باشند اما یک کودک خردسال نابغه می تواند یک اسباب بازی را دقیقا سر جای خودش قرار دهد و اگر چیزی در جای اصلی خودش قرار نگرفته باشد، متوجه می شود.
طیف وسیع علاقه مندی ها
کودکان با استعداد به موضوعات گوناگونی علاقه نشان می دهند. یک ماه ممکن است از دایناسور ها خوش شان بیاید و ماه بعد به سراغ مباحث فضایی و... بروند.
حفظ اطلاعات
اصطلاح "این گوش در و آن گوش دروازه" در مورد بسیاری از کودکان صدق می کند و کودکانی که جزء این گروه نیستند، قادر به حفظ دامنه گسترده ای از اطلاعات بوده و می توانند بعد ها نیز آنها را به خاطر بیاورند. از جمله نمونه های مشاهده شده در این زمینه می توان به کودک 6 ساله ای اشاره کرد که پس از یک گردش تفریحی در موزه فضایی توانست یک راکت فضایی را دقیقا به تصویر بکشد.
استعداد در زمینه هنر و موسیقی
کودکانی که استعداد غیرعادی در زمینه هنر و موسیقی از خود نشان می دهند اغلب با استعداد و نابغه هستند. کودکان خردسالی که با رعایت پرسپکتیو -تناسب دور و نزدیک- نقاشی می کشند، کارشان عالی است یا درک بالایی از رشته های گوناگون هنری دارند، در زمره کودکان با استعداد قرار می گیرند.
حافظه خوب و قوی
بعضی از کودکان بااستعداد می توانند وقایعی را از گذشته -دوران طفولیت- خود به یاد بیاورند. مثلا یک کودک 2 ساله نابغه ممکن است اتفاقی را که در 18 ماهگی برای او روی داده به یاد بیاورد.
توانایی خواندن و نوشتن در سنین پایین
اگر کودک شما به طور غریزی باهوش باشد، احتمالا خیلی زود بدون این که آموزش رسمی دیده باشد، توانایی خواندن و نوشتن را پیدا می کند.
تمرکز بالا و طولانی مدت
کودکان را با بی دقتی و بی توجهی می شناسند، اما گروه نابغه می توانند به مدت طولانی تمرکز خود را حفظ کنند.
منبع : آفتاب
همه والدین در مرحله ای از رشد کودک خود تصور می کنند که کودکشان باهوش است. بیشتر بچه ها در زمان خاصی از لحاظ یکی دو جنبه از رشد جلوتر از سن خود می افتند ولی برتری در یکی دو زمینه به این معنی نیست که کودک استعداد درخشانی دارد.
مشخصه یک کودک باهوش این است که تقریبا از نظر تمام جنبههای پیشرفت و نیز کسب مهارتها، از سن خود جلوتر است. کودک باهوش معمولا از هر لحاظ پیشرفتهتر از کودکان دیگر است.
آینده کودکان باهوش چگونه خواهد بود؟
کودک باهوش در رویارویی با موقعیتها و اطلاعاتی که غیرمعمول و مبهماند و در ظاهر تناسبی با یکدیگر ندارند احساس راحتی میکند و به آسانی سازگاری مییابد.
او از هرگونه تمرین مغزی و چیستان لذت میبرد و حتی برخی از آنها برای او بسیار ساده است. کودک باهوش همیشه به سرعت یاد میگیرد و میتواند آنچه را که یاد گرفته است به طور بسیار وسیعی به کار گیرد.
او اطلاعات را با کارایی، سرعت و انعطافپذیری بسیار بالا پردازش میکند و همیشه راهبردها و برنامهریزی را برای استفاده از اطلاعات به خوبی به کار میگیرد. هرچند استعداد سرشار به خودی خود مشکلی برای کودک باهوش محسوب نمیشود ولی ممکن است واکنش سایرین آن را به یک دردسر تبدیل کند.
بعضی والدین کودک خود را درک نمیکنند و برخی از کودکان والدین را و به این ترتیب کودک باهوش ممکن است درونگرا شود. هرچند این موضوع لزوما نگرانکننده نیست ولی اگر یک کودک باهوش تنهایی را ترجیح دهد و بر قوه تخیل خود متکی شود، ممکن است در دورهای که مشغول خلق و تحلیل اندیشهها است منزوی شود.
اشتیاق یادگیری
شوق کودکان باهوش برای کسب اطلاعات و یادگیری خیلی زیاد است ولی حتی در این صورت هم لازم است والدین آنها درباره نوع آموزش اختصاصیتر یا جهشی که مورد نیاز آنهاست و اطمینان از حصول آن با معلم کودک گفتگو کنند.
شاید لازم باشد مصرانه از طرف کودک خود در این امر مداخله کنید زیرا با وجود آنچه معلمان ممکن است بگویند، بدون شک شما شخصیت کودک خود را بهتر از کسی که فقط روزی چند ساعت و آن هم فقط در محیط مدرسه او را میبیند، میشناسید.
استعداد سرشار شامل قریحههای ویژه استثنایی مانند تواناییهای هنری یا موسیقی، تواناییهای ویژه ریاضی یا زبان یا توانایی تجسم فضایی است که به کودک شما امکان میدهد که برای مثال در سطح بسیار بالا شطرنج بازی کند، به اضافه بهره هوشی بسیار بالایی دارد.
مشکل شما در فراهمکردن محرکهای کافی برای کودک پرهوشتان افزایش مییابد، زیرا اکنون ما باهوشی یا استعداد سرشار را چیزی بیش از یک ماهیت منفرد نمیدانیم.
باز هم تکالیف مدرسه
شکی نیست که برنامههای آموزشی جهشی مفید است. کودک باهوش در برخورد با تکالیف کلاسی که برای او بسیار راحت است کسل و سرخورده میشود و در کلاس دردسر ایجاد کند، تنها به این دلیل که دروس معمولی او را برنمیانگیزد.
در این صورت ممکن است لازم باشد کودک باهوش شما یک یا چند کلاس را به صورت جهشی طی میکند تا بتواند همراه بچههایی که از نظر سنی یکی دو سال جلوتر از او هستند روی درسها کار کند. ممکن است فعالیت عقلانی به قدری از رشد شخصیتی او جلو افتاده باشد که شما از بابت گذاشتن کودک باهوش خود در کلاس بالاتر برای مثال به دلیل ترس از اینکه کودک از نظر اجتماعی نتواند با محیط سازگار شود، نگران شوید.
ولی خیالتان آسوده باشد این مطلب در یک مطالعه حیرتانگیز روی کودکان باهوش که در آن 1500 کودک دارای بهره هوشی بالا از مدارس کالیفرنیا در سالهای دهه 1920 تا آخر عمر یعنی سنین شصت، هفتاد و هشتاد سالگی تحت نظر گرفته شدند، رد شده است. محققان در این مطالعه دریافتند که کودکان باهوش غیر از وضعیت درسی، از بسیاری جهات دیگر نیز برتر از همسالان کماستعدادتر خود هستند.
آنها سالمتر بودند. به چیزهای زیادی مانند سرگرمیها و بازیها علاقه داشتند و در زندگی آینده نیز موفق بودند. در میان کودکان تحت مطالعه، هم پسرها و هم دخترها تا سطوح خیلی بالاتر از آنچه که معمول کودکان معاصر آنها بود به تحصیل ادامه دادند و در بزرگسالی نیز در زندگی شغلی خود موفقتر بودند.
کودک باهوش و خانواده موثر
شواهدی وجود دارد که کودکان پراستعداد در محیطهای خانوادگی بار میآیند که تجربه کودک را از زندگی غنا میبخشند و نیز شواهدی وجود دارد که نشان میدهد کودکان خانوادههای طبقه متوسط جامعه بیشتر در معرض تحریک اضافی که کودکان باهوش را به کودکان پراستعداد تبدیل میکند، قرار میگیرند.
از طرف دیگر هیچ شواهدی وجود ندارد که والدین کودکان پرهوش اشتیاق بیش از حد و آزاردهنده از خود نشان میدهند یا کودکان خود را خلاف میل خودشان مجبور به درس خواندن میکنند.
منبع : آفتاب
برای بدست آوردن سن عقلی راه های زیادی وجود دارد و معمولا کارشناسان از تست های خاصی استفاده می کنند.
ضریب هوشی IQ یک نسبت است که از تقسیم سن عقلی بر سن تقویمی ضربدر 100 بدست می آید. اگر سن عقلی با سن تقویمی یکسان باشد،ضریب هوشی 100 می شود ولی در بعضی مواقع در بعضی افراد سن عقلی بیشتر می شود که این فرد هوشی بیشتر از سایر افراد دارد.
برای بدست آوردن سن عقلی راه های زیادی وجود دارد و معمولا کارشناسان از تست های خاصی استفاده می کنند. به گفته متخصصان کسانی کهبهره هوشی شان بین 85 تا 114 است، هوششان در حد متوسط است که افراد باهوش متوسط 70% جمعیت جهان را تشکیل می دهند.
اگر بهره هوشی بین 115 تا 129 باشد به آنها افراد باهوش گفته می شود و اگر بین 130 تا 144 باشد تیزهوش و افرادی که ضریب هوشی بالاتر از 145 دارند جزء افراد نابغه به حساب می آیند. درباره باهوش ترین فرد در تاریخ نظرات متفاوتی وجود دارد ولی اکثر دانشمندان و کارشناسان، (لئوناردو داوینچی) را بزرگ نابغه جهان می دانند.
البته بالاترین ضریب هوشی که تا به امروز ثبت شده 298 است که مربوط به یک نوجوان امریکایی است. ضریب هوشی (گالیله) نیز 180 و ضریب هوشی (بیل گیتس) که موسس و بنیانگذار شرکت نرم افزاری مایکروسافت است را 160 تخمین می زنند. جالب است بدانید کشور ایران از لحاظرتبه بندی ضریب هوشی در بین کشورهای جهان، رتبه 57 را دارد که این رتبه در کتاب (ضریب هوشی و ثروت ملل) نوشته پروفسور (ریچارد لین) که در سال 2002 منتشر شده است ثبت شده است.
منبع : باشگاه خبرنگاران جوان
در برخی موارد علت کوتاهی قد به اختلالات کروموزومی و سندرم ترنر و یک نقص ژنتیکی در استخوان بازمی گردد که راه درمانی هم برای آن وجود ندارد.
علل کوتاهی قد
متوسط قد در پایان سن رشد در زنان 162 و در مردان نیز 172 تا 175 سانتیمتر و حداقل قد در زنان و مردان به ترتیب 152 و 162 است و اگر پایینتر از معیار گفته باشد کوتاهی قد به فرد نسبت داده میشود.
رشد قد از تولد تا 16 سالگی در دختران و تا 18 سالگی در پسران آهنگ رشد منظمی دارد و برای هر فرد مختص خودش است که به عنوان یک الگوی رشد به کار برده میشود؛ بهطوریکه اگر آهنگ رشد یک کودک از حد طبیعی کمتر باشد و سیر بالا رونده نداشته باشد، باید علت آن بررسی شود.
بیشترین علت کوتاهی قد، خانوادگی و ژنتیکی است و حتی بستگان نزدیک مانند عمو، دایی، عمه و... نیز در کوتاهی قد موثرند. همچنین سوءتغذیه در دوران کودکی، عفونتهای مزمن و تکرار شونده، بیماریهای دستگاه گوارش، کمکاری تیروئید، تاخیر بلوغ سرشتی، کمبودن هورمون رشد، کمخونی مزمن و... از علل کوتاهی قد به شمار میروند. در برخی موارد علت کوتاهی قد به اختلالات کروموزومی و سندرم ترنر و یک نقص ژنتیکی در استخوان بازمیگردد که راه درمانی هم برای آن وجود ندارد.
بیشتر افرادی که با مشکل کوتاهی قد به پزشک مراجعه میکنند، دوست دارند قد بلند شوند اما باید گفت درمان کوتاهی قد بستگی به علت کوتاهی قد دارد. به عبارت دیگر در مواردی که کوتاهی قد ناشی از بیماریهایی مانند نارسایی کلیه، کمخونی، کمکاری تیروئید و کمبود هورمون رشد باشد با درمان و برطرف کردن علتها البته به شرطی که سن رشد به پایان نرسیده باشد، امکان بلند شدن قد وجود دارد.
اگر کودک دچار بیماری باشد که موجب عدم رشد کافی قدی او شده باشد، درمان بیماری باید تا قبل از قاعدگی در دختران و قبل از 14 تا 16 سالگی در پسران باشد. همچنین در خصوص مصرف کلسیم، آهن و روی باید گفت که زمانی این موارد بر رشد قد تاثیرگذارند که علت کوتاهی قد ناشی از کمبود این مواد در بدن باشد.
کلمات کلیدی مطلب : مقالات | دانستنی های گوناگون | مقالات علمی وآموزشی
منبع : آفتاب
درون زمین همیشه بسیار بسیار داغ و سوزان است مواد داخل کره زمین از شدت حرارت داخل زمین، همیشه به صورت ذوب شده و در حال جوشیدن و قل قل کردن هستند. اما با این وجود، چند لایه خاک و سنگ محکم روی آن مواد جوشان را پوشانده و سطح زمین را تشکیل داده است و ما روی همین لایه های خاک زندگی می کنیم.
لایه های رویی زمین، با کمک کوهها به هم چسبیده اند و تکان نمی خورند. کوهها مثل میخهایی در این لایه ها فرو رفته اند و از زیر زمین دستهای همدیگر را گرفته اند و مواظب زمین هستند. زیرا کوهها بسیار بزرگتر از این اندازه ای هستند که ما می بینیم. بیشترین اندازه ی کوهها در زیر زمین قرار دارد. مثلا یک کوه هزار متری در واقع هشت هزار متر است و هفت هزار متر آن زیر زمین است. قرآن می فرماید کوهها میخهای زمین هستند. والْجِبالَ اَوْتادًا: کوهها را میخهای زمین قرار دادیم.
آبهایی که از روی کوهها عبور می کنند گیاهانی روی کوهها می رویانند که در هیچ جای زمین نمی رویند. این گیاهان معمولا برای تهیه داروهای گیاهی خیلی با ارزش به کار می روند
به جز اینها کوه ها فایده های بسیار زیاد دیگری هم دارند. کوهها پر از جواهرات و چیزهای با ارزشند. به همین دلیل کوهها یکی از محل های کار انسانها هستند. خیلی از انسانها در معدن ها کار می کنند . معدن ها کارگاههایی هستند که در دل کوهها می سازند. در این کارگاهها از درون شکم کوهها، سنگهای قیمتی مثل یاقوت و زمرد در می آورند. شاید همین حالا یک انگشتر عقیق یا فیروزه در انگشت شما باشد که سنگ آن را از قلب یک کوه استخراج کرده اند. یا چیز های دیگری مثل سنگهای ساختمان سازی ، فلزات با ارزش و ...
علاوه بر اینها کوهها باعث گردش آب روی زمین می شوند. کوهها در زمستان پر از برف می شوند و در تابستان با آب شدن برفها ،آبشار درست می کنند و آب را روی زمین به جریان می اندازند. آبهایی که از روی کوهها عبور می کنند گیاهانی روی کوهها می رویانند که در هیچ جای زمین نمی رویند. این گیاهان معمولا برای تهیه داروهای گیاهی خیلی با ارزش به کار می روند. کوهها فایده های بسیار بیشتری از اینکه گفتیم دارند. بازهم درباره ی کوهها مطالعه کنید.
کلمات کلیدی مطلب : مقالات | دانستنی های گوناگون | مقالات علمی و آموزشی
منبع : تبیان
سالانه بیش از 500 هزار زمین لرزه در دنیا اتفاق می افتد، ولی واقعیت این است که اگر چنین زلزله هایی اتفاق نیفتد، زمین به یک سیاره مرده تبدیل خواهد شد.
حرکات و لرزش ها، نبض پویایی و تحرک زمین است. در کشوری مانند ایران که همواره در معرض خطر مواجهه با پیامدهای طبیعی است، دسترسی به یک پایگاه اطلاعاتی و همچنین ابزارها و تجهیزات مدرن برای بررسی رخدادها یا پیش نشانگرهای مرتبط با پدیده های طبیعی بسیار ضروری است. بررسی حوادث طبیعی که در چند دهه گذشته در ایران تجربه شده، حاکی از آن است که صدمات و تلفات ناشی از زلزله در مقایسه با دیگر رخدادهای طبیعی به مراتب بیشتر است. با توجه به اهمیت این موضوع، مرکزی با عنوان مرکز مطالعات پیش نشانگرهای زلزله در سال 84 و با هدف تحقیقات و مطالعات سازمان یافته روی پیش نشانگرهای زلزله راه اندازی شده است.
زلزله ای که به کمک حیوانات پیش بینی شد
اگرچه پی بردن به این موضوع که حیوانات چگونه از وقوع زمین لرزه باخبر می شوند بسیار پیچیده است، اما حقیقت این است که از قرن ها پیش انسان ها متوجه شده بودند چند روز پیش از وقوع زمین لرزه در نحوه حرکت موش ها، مارها، هزارپایان و ماهی ها تغییراتی ایجاد می شود و جوجه ها سراسیمه سر از تخم بیرون می آورند. گروهی از متخصصان بر این باورند حیوانات پیش از انسان ها لرزش زمین را احساس می کنند.
گروهی دیگر نیز معتقدند تغییرات الکتریکی ایجاد شده در هوا یا آزاد شدن گازهایی در سطح زمین نشانه هایی است که موجب تغییر رفتار حیوانات می شود. در سال های اخیر در بسیاری از کشورها ازجمله چین، ژاپن، روسیه و آمریکا پیش بینی زلزله به کمک رفتار حیوانات مورد توجه قرار گرفته است. ماهی ها، پرندگان، موش ها، گربه ها، سگ ها، میمون ها، اسب ها، مارها، قورباغه ها و مورچه ها ازجمله حیواناتی هستند که مطالعاتی درباره آنها انجام شده است. در حقیقت از گذشته های دور زلزله به عنوان یکی از مخرب ترین و غیرقابل پیش بینی ترین بلایای طبیعی شناخته شده بود و بشر نیز همواره در تلاش بوده بتواند با پیش بینی زلزله خود را از پیامدهای آن مصون نگه دارد. مشاهده رفتار عجیب و غریب حیواناتی مانند موش ها این سوال را در ذهن بسیاری از متخصصان مطرح کرده بود که آیا حیوانات می توانند زلزله را پیش بینی کنند. چین ازجمله کشورهای پیشرو در این زمینه است. چینی ها سال 1975 موفقیت بزرگی را در این زمینه تجربه کردند. زلزله شناسان چینی به دنبال مشاهده رفتار غیرعادی در حیوانات برای شهر یک میلیون نفری هایچنگ دستور تخلیه صادر کردند و به این ترتیب با وقوع زلزله 7.3 ریشتری در این شهر فقط تعداد اندکی از افراد کشته و زخمی شدند. اگر آن روز این شهر تخلیه نمی شد، تعداد کشته ها و مجروحان به بیش از 150 هزار نفر می رسید.
زلزله منچوری چین نیز از دیگر زمین لرزه هایی بود که پیش بینی شده بود. این زلزله با استفاده از دستگاه های پیشرفته زمین شناسی پیش بینی شده بود. محققان، رفتار حیوانات را پیش از وقوع این زمین لرزه مورد بررسی قرار داده و متوجه شدند حیوانات پیش از وقوع زلزله رفتارهای عجیبی از خود نشان می دهند که می تواند نشانه ای مبنی بر وقوع زمین لرزه در آینده ای نزدیک باشد. اگرچه بعضی محققان معتقدند این موضوع باید مورد بررسی های دقیق تر قرار گیرد تا بتوان با قطعیت بیشتری درباره این موضوع صحبت کرد.
پیش بینی زلزله به کمک رفتار حیوانات
پیش از وقوع هر زمین لرزه ای تغییرات و نشانه هایی ظاهر می شود که می توان در پیش بینی زلزله از آنها استفاده کرد. در حقیقت چنین تغییراتی به عنوان پیش نشانگرهای زلزله تلقی می شود. یکی از این تغییرات رفتار غیرعادی حیوانات است.
دکتر سیدجاوید آل داوود، عضو هیات علمی دانشکده دامپزشکی دانشگاه تهران و رئیس کارگروه تخصصی رفتارشناسی حیوانات در گفت و گو با جام جم می گوید: در دنیا کارهای زیادی در زمینه شناسایی رفتارهای حیوانات به عنوان پیش نشانگر های زلزله انجام شده است. در بسیاری از کشورها بخصوص در چین، ژاپن، آمریکا و روسیه همچنان تحقیق در این زمینه ادامه دارد و در بسیاری از موارد این تحقیقات نتایج موفقیت آمیزی به همراه داشته است. در مرکز پیش نشانگرهای زلزله، کارگروهی تحت عنوان رفتارشناسی حیوانات تشکیل شد. ما در این کارگروه بر اساس تغییرات رفتاری در حیوانات چند پروژه طراحی کردیم، زیرا این تغییرات بر اساس نوع و گونه حیوان متفاوت است. پیش از وقوع زلزله تغییراتی در زمین اتفاق می افتد که می تواند شامل تغییرات حرارتی، مغناطیسی و الکترومغناطیسی باشد. بعضی حیوانات می توانند این تغییرات را دریافت کنند. برای مثال تغییرات الکترومغناطیسی توسط حیواناتی مانند سگ ها و زنبورها بهتر احساس می شود. ماهی ها نسبت به تغییرات مغناطیسی حساسند. تغییرات ایجاد شده در شیب زمین را چهارپایان بزرگی مانند اسب و قاطر بهتر متوجه می شوند؛ چراکه گوش داخلی این حیوانات بسیار بزرگ است. تغییرات حرارتی پوسته توسط حیواناتی مانند موش ها و مارها که در داخل زمین زندگی می کنند، بهتر احساس می شود و تغییرات ناشی از شکستگی سنگ ها و صدایی که در اثر شکسته شدن سنگ ها ایجاد می شود برای سگ ها که قدرت شنوایی بالایی دارند محسوس تر است.
آل داوود در توضیح پروژه ای تعریف شده در این کارگروه می افزاید: ما بر اساس این تغییرات روی نمونه های مختلفی از حیوانات تحقیقاتی را انجام داده ایم. در یکی از این پروژه ها به کمک دستگاه های مولد، امواج الکترومغناطیسی را در فرکانس هایی که حیوانات می توانند درک کنند و در زلزله اتفاق می افتد، به طور مصنوعی ایجاد کرده و بر این اساس تغییرات رفتاری را در سگ ها مورد بررسی قرار داده ایم. این مطالعات در سطح دنیا به روش مشاهده ای انجام می شود. به عبارت دیگر در مراکزی که حیوانات را در آنجا نگهداری می کنند، تغییرات رفتاری آنها را تحت شرایط خاص زیر نظر قرار داده و گزارش می کنند. هدف ما این بود که در مراحل بعدی حیواناتی را که قابل تربیت شدن هستند طوری آموزش دهیم که اگر این تغییرات را در بدن خودشان احساس کردند آن را به شکل مشخصی به ما نشان دهند تا بتوانیم از آنها به عنوان نشانه هایی مبنی بر وقوع زمین لرزه استفاده کنیم. به همین علت ما سگ ها را انتخاب کردیم که آموزش پذیر هستند. اگر سگی بتواند تغییرات الکترومغناطیسی را چند ساعت قبل از وقوع زلزله احساس کند می توان آن را طوری آموزش داد که اگر چنین احساسی را تجربه کرد کلیدی را فشار دهد که مشخص کننده وقوع زلزله در دقایق یا ساعت های آینده است.
آل داوود درباره طرح دیگری که در این کارگروه مورد بررسی قرار گرفته این طور توضیح می دهد: کار دیگر ما مبتنی بر داده های آماری درباره صید ماهی ها بوده که بسیار آسان و قابل استفاده است. ما برای این کار آمار صید ماهی در خلیج فارس و دریای عمان را مورد بررسی قرار دادیم و در کنار آن تغییرات لرزه ای را هم از موسسه ژئوفیزیک بررسی کردیم. مقایسه این اطلاعات و داده ها نشان داد در زمان وقوع زلزله های بزرگ که مشخص تر است، آمار صید ماهی ها به میزان قابل توجهی افزایش پیدا می کند. ماهی ها با توجه به تغییرات مغناطیسی ایجاد شده آشفته می شوند و از کف دریا فاصله می گیرند. این موجب می شود میزان صید ماهی ها افزایش پیدا کند. افزایش میزان صید و نزدیک بودن زمان وقوع زمین لرزه های بزرگ قابل مشاهده و از نظر آماری قابل اثبات بود.
رئیس کارگروه تخصصی رفتارشناسی حیوانات با اشاره به توانایی منحصر به فرد ماهی ها در احساس تغییرات مغناطیسی می گوید: کار دیگری که ما در این کارگروه به کمک ماهی ها انجام داده ایم انتخاب گربه ماهی ها بوده است. گربه ماهی ها گیرنده های بیشتری دارند و نسبت به تغییرات مغناطیسی حساسیت بیشتری از خود نشان می دهند. بر این اساس قرار شد چند آکواریوم داشته باشیم و تغییرات را به طور دائم و 24 ساعته ثبت کنیم. داده های ثبت شده در رایانه پردازش می شد. این تغییرات رفتاری را با زلزله هایی که در طول روز رخ داده بود مورد مقایسه قرار می دادیم تا بر این اساس الگوی مشخصی را در این گروه از حیوانات شناسایی کنیم. این طرح قرار بود به سفارش سازمان حوادث غیرمترقبه تعریف و توسط موسسه ژئوفیزیک دانشگاه تهران انجام شود که بعد از مدتی این قرارداد نیمه کاره رها ماند و امکانات لازم برای ادامه آن فراهم نشد.
کلمات کلیدی مطلب : مقالات | دانستنی های گوناگون | مقالات علمی و آموزشی
منبع : آفتاب