طبقه بندی مسائل

مسائلی را که به یادگیرندگان می‌دهید طبقه بندی کنید. مسائل و موضوعات را بطور کلی می‌توان به دو دسته مسائلی که شناخته شده هستند ولی راه حل آنها معلوم نیست و مسائلی که در آن هم مساله و هم روش حل مساله برای دانش آموز و کل بشریت ناشناخته است، تصمیم بندی کرد. گفته می‌شود ابتدا مسائل را به دانش آموز داده شود که از دسته اول هستند یعنی مساله شناخته شده است ولی روش حل مساله برای دانش آموز ناشناخته است. بتدریج می‌توان دانش آموز را در موقعیتهایی قرار داد که در آن هم مساله و هم روش حل مساله ناشناخته هستند. هر چه موقعیت برای یادگیرنده ناشناخته تر باشد میزان خلاقیت او بیشتر خواهد شد .

آموزش مهارتهای حل مساله

به یادگیرندگان مهارتهای حل مساله را آموزش دهید و آنها را به استفاده از این مهارتها ترغیب نمایید. پژوهشهای انجام شده اثر بخشی تعدادی از فنون و مهارتهای حل مساله را در یادگیری تفکر آفریننده نشان داده‌اند . معروفترین آنها روش بارش مغزی است. در این روش معلم مساله‌ای را بهدانش ‌آموزان کلاس می‌دهد و از آنها می‌خواهد تا هر چه راه حل به ذهنشان می‌رسد برای مساله بگویند. پیش از ارائه تمام راه حلها بوسیله همه دانش ‌آموزان کلاس ، هیچگونه اظهار نظری درباره آنها از سوی معلم یا سایر دانش‌آموزان ابراز نمی‌شود این روش شبیه روش تداومی آزاد مورد استفاده روانکاوان است .

علاوه بر روش بارش مغزی ، آموزش مهارتهای پژوهشی نیز یادگیرنده را در یادگیری خلاقیت کمک می‌کند. آموزشهای روش صحیح وضع کردن فرضیه و آزمودن آن تواناییهای تفکر خلاق را در یادگیرندگان افزایش می‌دهد. همچنین مطالعه خلاقانه را می‌توان به یادگیرنده آموزش داد. به عبارتی می‌توان به دانش‌آموز یاد داد تا مطالب را به صورت خلاقانه مطالعه کنند. مثلا می‌توان به دانش‌آموزان گفت: وقتی به خواندن مطالب یک کتاب می‌پردازید به موارد استفاده مختلف اطلاعاتی که در آن کتاب به آنها برمی‌خورید بیندیشید .

خیلی اهمیت دارد که به راههایی که می‌توانید اطلاعات خوانده شده را در زندگی شخصی و حرفه ای خود بکار ببرید فکر کند. تنها به این سوال اکتفا نکنید که مولف چه می‌گوید از خود بپرسید که چگونه می‌توانم آنچه را که نویسنده نوشته است مورد استفاده قرار دهم. تنها به یک مورد استفاده اکتفا نکنید. تا آنجا که می‌توانید موارد استفاده‌های بیشتری را بیابید و بعضی از آنها را برای معارف آینده خود یادداشت کنید. ممکن است مدتی وقت لازم باشد تا این نوع مطالعه کردن را بیاموزید. با این حال مایوس نشوید بعد از دو سه روز خواهید دید که می‌توانید این روش مطالعه را به راحتی بکار ببرید .

اهمیت دادن به دستاوردهای خلاقانه یادگیرنده

دستاوردهای خلاقانه یادگیرنده را مورد تشویق قرار دهید. تشویق و تقویت رفتارهای خلاقانه مانند تشویق هر نوع رفتار دیگر باعث نیرومندی و افزایش آن می‌شود. برای این منظور نسبت به سوالات غیر متعارف یادگیرنده با احترام برخورد کنید و به آنها توجه کنید و از سرکوب کردن چنین سوالاتی خودداری کنید. نسبت به اندیشه‌ها و راه حل‌های نامعقول او نیز توجه داشته باشید و با احترام برخورد کنید به کودکان نشان دهید که اندیشه‌های آنها با ارزش است . فرصت‌هایی به یادگیرندگان بدهید تا در آن به یادگیری‌های مورد علاقه خود بپردازند و یادگیریهای خود انگیخته آنان را مورد تشویق قرار دهید. به آنها فرصت دهید تا بدون ترس از عواقب ارزشیابی شما از کارشان به یادگیری ، تفکر و اکتشاف بپردازند .

بگذارید کودکان تجربه کنند !

تجارب کودکان را به موارد بخصوصی محدود نکنید. علاوه بر شرائط معمول و موقعیتهای متداول آموزش رسمی برای دانش آموزان فرصتهای تازه و متنوعی را نیز فراهم آورید. برای مثال در درس علوم از دانش‌آموزان بپرسید، اگر نیروی جاذبه وجود نداشت چه اتفاقی برای انسان می‌افتاد؟ بیشتر سوالهایی را مطرح کنید که با چگونه و به چه طریق شروع می‌شوند. از دانش آموزان بخواهید تا به طرح فرضیه بپردازند ، به استباط دست بزنند و اطلاعات خود را برای تبیین پدیده‌های تازه به کار برند. سوالهایی را مطرح کنید که تعداد زیادی جواب داشته باشند .

کشف استعدادهای ویژه هر دانش آموز

نسبت به اختلافات فردی یادگیرندگان با احترام برخورد کنید و در پرورش استعدادهای ویژه آنان بکوشید. در یادگیری هرگز دانش‌آموزان را به رقابت با یکدیگر وادار نکنید و از یکسان بار آوردن آنها بپرهیزید. هر دانش‌آموز دارای استعدادهای ویژه و خاص خود است که ممکن است از این لحاظ با سایر دانش آموزان فرق داشته باشد. در پرورش استعدادهای ویژه فرد فرد دانش‌آموزان بکوشید. شواهد موجود نشان می‌دهد که برخوردهای والدین و معلمان با کودکان در سالهای پائین کودکی بر رشد استعدادهای آنها تاثیر فراوان دارد .

منبع مرکز خلاقیت و کارآفرینی کودک

  برای رشد و شکوفایی استعدادهای نونهالان فعالیت‌های آموزش و پرورش پیش از دبستان باید بر برنامه ای استوار باشد که محیطی مناسب برایرشد هوشی، کلامی، اجتماعی، عاطفی و جسمی کودک فراهم آورد و توانایی حل مسائل خلاق را در کودکان تقویت کند. نظام آموزش و پرورش به ویژه آموزش پیش از دبستان، در پرورش نیروی انسانی خلاق، جایگاه خاصی دارد.

برای ایجاد خلاقیت در کودکان باید این سوال را از خود پرسید که آیا می‌توان خلاقیت را در کودکان پرورش داد؟

خلاقیت یکی از شگفت انگیزترین ویژگی‌هایی است که ما به عنوان یک شخصیت انسانی آن را تعریف می‌کنیم. این ویژگی، نه تنها برای افراد بااستعداد قابل دسترس است، بلکه برای همه افراد می‌تواند مورد استفاده قرار گیرد. یک عمل خلاق، اگر چه ممکن است منحصر به فرد نباشد، ولی برای شخصی که می‌خواهد انجام دهد، تازه و نوست. در حقیقت ابتکار شخصی، شکلی از خلاقیت است که باعث لذت بردن فرد از ارائه یک ایده نو و ساختن چیزهای جدید می‌شود. آیا شما می‌دانید خواسته و ناخواسته سبب از میان بردن خلاقیت در کودکانتان می‌شوید؟ عواملی که در زیر به آن اشاره می‌شود باعث می‌شود خلاقیت را از میان ببرد.

مشاهدات زیرچشمی به بچه‌ها، این احساس را در آنها به وجود می‌آورد که آن‌ها مدام هنگام کار کردن زیر نظر قرار می‌گیرند و این مساله انگیزهخلاقیت را کم می‌کند. ارزیابی کردن پیوسته، بچه‌ها را دچار اضطراب می‌کند و باعث می‌شود آن‌ها نتوانند بدرستی از معلوماتشان برای انجام کار استفاده کنند. افراط در جایزه، بچه‌ها را از لذت درونی یک فعالیت خلاق، باز می‌دارد؛ رقابت نیز از جمله عواملی است که باعث از بین رفتن خلاقیت می‌شود؛ اغلب فشار آوردن به بچه‌ها برای انجام کاری که طبق مقررات برای آن‌ها تعیین شده است و ترساندن از دوباره انجام دادن کار، از عواملی هستند که باعث از بین بردن خلاقیت در آنها می‌شود.به نظر شما فرزند باهوشتان قطعا خلاق است؟ مهم است که ما بین 3 ویژگی هوش، خلاقیت و درجات علمی تمایز قائل شویم. در واقع هوش، توانایی در یادگیری و فکر کردن است. خلاقیت، توانایی معرفی کارهای جدید یا دانش جدید است و درجات علمی هر آن چیزی است که شخص در طول سال‌ها در کلاس‌های درس و گذراندن دروس دانشگاهی کسب می‌کند، امتحان می‌دهد و نمرات لازم را به دست می‌آورد. در مقایسه این ویژگی‌ها، بیشتر افرادی که خلاق‌اند باهوش هم هستند. دانش آموزانی که هم باهوش‌اند و هم خلاق، در مدرسه در حد وسط قرار می‌گیرند.

یافته‌های تحقیقی نشان داده است بچه‌هایی که در کودکستان تجربه‌های علمی به دست آورده‌اند، در کلاس اول سریع تر از بچه‌هایی که فاقد این فرصت‌های علمی بوده‌اند، در فراگیری خواندن پیشرفت می‌کنند. علوم را می‌توان در سال‌های اولیه و دوران ابتدایی به کودکان آموزش داد. مطالب علمی و موضوعات علوم را می‌توان به طریقی بازسازی و دوباره سازی کرد که حتی کودکان در کودکستان‌ها بتوانند با مفاهیم علمی و به صورتی ساده آشنا شوند. در این مورد، گنجاندن علوم در برنامه درسی اولیه، ضروری به نظر می‌رسد. در حقیقت یک آموزش خوب علوم برای هر کودکی مهم است. به این علت که علوم در همه جا هست و درک این که بخشی از زندگی روزمره ماست، می‌تواند کودکان را به موفقیت‌های بزرگی در زندگی برساند. امروزه مفهوم این که علوم تنها برای دانشمندان و مهندسان لازم است منسوخ شده است. یک آموزش خوب علوم برای کودکان در همه پیش زمینه‌ها، استعدادها، علایق و توانایی‌ها ضروری است.

در حقیقت بهترین شکل آموزش علوم در بچه‌ها می‌تواند منجر به نتایج مطلوب برای جامعه شود. آموزش خوب علوم به دانش آموزان کمک می‌کند تا میزان درک و فهمشان را گسترش دهند و آن‌ها را به همکاری اندیشمندانه با شهروندان، تشویق و ترغیب کند.علوم به کودکان کمک می‌کند تا بتوانند بهتر درک کنند. وقتی بچه‌ها درباره دنیای پیرامونشان کشف می‌کنند و یاد می‌گیرند، در حقیقت آن‌ها درک بهتری را از وابستگی زندگی خود با محیط به دست می‌آورند. علوم، قدرت تفکر انتقادی را در بچه‌ها بالامی برد. کودک با پرسیدن در مورد اشیا و توجه به دیدگاه‌های جدید، مانند یک دانشمند کوچک است که می‌تواند مهارت‌های تفکری مستقل را به دست آورد و تبدیل به مصرف کننده ای دانا، عاقل و شهروندی که می‌تواند تصمیم‌های آگاهانه بگیرد، کند. علوم مهارت‌های ارتباطی قوی را ترقی و در مورد همکاری‌ها و مدیریت‌های ناسازگار درس می‌دهد. این قابلیت‌های همکاری می‌تواند خلاقیت را پرورش دهد و بچه‌ها را با جزئیات نقطه نظرهای متضاد، کارهای مستقل و گروهی آشنا کند. علوم، مهارت‌های تحقیق را درس می‌دهد. از طریق علوم بچه‌ها درباره فرضیه دادن، جمع آوری اطلاعات، امتحان فرضیه، نوشتن یک تحقیق اولیه، جستجو برای نمونه، صحبت کردن با دیگران در مورد یافته‌هایشان، نوشتن مقاله و ارائه آن‌ها یاد می‌گیرند. این مهارت‌ها برای موفق شدن در مدرسه و محیط کار ضروری هستند.

در کنار سرگرم کننده و جالب بودن آزمایش‌های علمی، باید آن‌ها بر اساس استانداردهای آموزشی قوی و دانش و مهارت‌هایی که مطابق با سن کودک است، آماده شوند. فعالیت‌های طراحی شده باید دارای اهداف یادگیری واضح و روشن برای همه کودکان باشند و مجالی را برای تفکر برایکودکان فراهم آورند. در ضمن باید به این نکته توجه داشت که حتی برخی فعالیت‌های ساده ممکن است مضر و خطرناک باشند. در این خصوص پژوهشی در دوره کارشناسی ارشد آموزش شیمی در دانشگاه تربیت دبیر شهید رجایی با عنوان بررسی تاثیر فعالیت‌های علوم بر پرورش خلاقیت کودکان پیش دبستانی انجام شد. برای این منظور برای گروه آزمودنی، تعداد 10 فعالیت ساده شیمی در مدت 5 هفته انجام شد. پس از طی این دوره آموزشی، گروه آزمودنی و کنترل مجدد با آزمون اندازه گیری خلاقیت تورنس ارزیابی شدند. آزمون تورنس، یکی از ابزارهای استاندارد برای سنجش خلاقیت است که توسط محققان از دوره پیش دبستانی تا بزرگسالی مورد استفاده قرار می‌گیرد. تورنس اعتقاد دارد خلاقیت عبارت است از حساسیت به مسائل، کمبودها، مشکلات و خلاهای موجود در دانش، حدس زدن و تشکیل فرضیه‌هایی درباره این کمبودها، ارزشیابی و آزمایش این حدس‌ها و فرضیه‌ها و احتمالااصلاح و آزمون مجدد آن‌ها و در نهایت نتیجه گیری از آن‌هاست. در پژوهش انجام گرفته،

خلاقیت از طریق تعداد و نوع پاسخ‌هایی که کودک برای عناصر تشکیل دهنده آزمون تفکر خلاق تورنس ارائه می‌کند و شامل 4 عنصر است، حاصل می‌شود:

الف) سیالی: تعداد ایده‌های مختلفی که می‌تواند به وجود آید.

ب) بدیع بودن: غیر معمول بودن ایده‌های ارائه شده است.

ج) انعطاف پذیری: متنوع بودن ایده‌های بیان شده است.

د) بسط: جزئیات ارائه شده در ایده‌های یک محصول است.

برای انجام آزمایش‌های علوم توسط کودکان از شیوه بارش مغزی استفاده شد. بارش مغزی، یک تکنیک گروهی است که فراگیران در آن می‌کوشند تمام ایده‌های ممکن را برای حل یک مساله خاص ارائه کنند. بارش مغزی یکی از راهبردهای مناسب برای به عینیت درآوردن استعدادهای بالقوهانسان است. نتایج مطالعات ما نشان داد ارائه فعالیت‌های علوم به کودکان به شیوه بارش مغزی سبب افزایش خلاقیت آن‌ها در 4 زمینه اصلی خلاقیت یعنی سیالی، انعطافپذیری، ابتکار و بسط می‌شود.

منبع جام جم: دکتر رسول عبداله میرزائی

برای داشتن مطالعه ای اثربخش نوشتن نکات مهم در حین خواندن ضروری است تا برای مرور مطالب، دوباره لازم نباشد کتاب خوانده شود و در زمانی کوتاه از روی یادداشت های خود، مطالب را بتوان مرور کرد.

یادداشت برداری، بخش مهم و حساس از مطالعه است که باید یه آن توجهی خاص داشت؛ چون موفقیت دانش آموزان را تا حدود زیادی تضمین خواهد کرد و مدت زمان لازم برای یادگیری را کاهش خواهد داد. خواندن بدون یادداشت برداری یک علت مهم فراموشی است.

ترویج فعالان حوزه آموزش و مخاطبان آن به خصوص دانش آموزان به استفاده از شیوه های نوین و جذاب ارائه مطلب می تواند روند یادگیری را تسریع و تسهیل نماید.ماندگاری مطالب در ذهن دانش آموزان در این شیوه بیشتر خواهد بود.مجموعه پیش رو تعدادی پروژه دانش آموزی در زمینه تولید گرافیک اطلاع رسان می باشد.

» چگونه نمره قابل قبول بگیریم؟

کلمات کلیدی : اینفوگرافیک |یادگیری

قاجار، قاجاریه یا قاجاریان دودمانی بودند که از حدود سال 1174 تا 1304 بر ایران فرمان راندند. بنیانگذار این سلسله آقامحمدخان است که رسماً در سال 1174 در تهران تاجگذاری کرد و آخرین پادشاه قاجار، احمدشاه است که در سال 1304 برکنار شد و رضاشاه پهلوی، جای او را گرفت.

خاندان قاجار از خاندان‌های بزرگ ایران است. اعضای این خاندان از نوادگان پسری شاهزادگان قاجار هستند. پس از اجباری شدن نام خانوادگی و شناسنامه در دوره? رضا شاه، هرکدام از شاخه های این خانواده نامی انتخاب کردند که اغلب برگرفته از نام یا لقب شاهزاده ای بود که نسب خود را به او می رساندند.

ایران در زمان حکمرانی قاجارها درگیر جنگ‌های متعددی شد و بخش‌های زیادی از خاک خود را به‌ویژه به روسیه از دست داد. دودمان قاجار در تاریخ ایران به بی‌کفایتی مشهور است و در این دوره اقتصاد ایران رو به قهقرا گذاشت.

شما بازدیدکنندگان عزیز با دیدن این اینفوگرافیک جذاب و زیبا براحتی می توانید تاریخ ایران در زمان قاجار را یاد بگیرید.

گردآوری و تولید محتوا: هادی ریاحی

کلمات کلیدی : ناصرالدین شاه | امیرکبیر |آقا محمد خان | میرزا آقاخان نوری | امتیاز رویتر | احمد شاه

میوه‌ها و سبزیجات تازه

خوردن میوه‌ها و سبزیجات در زمان زنگ تفریح برای دانش‌آموزان ممکن است کمی مشکل باشد زیرا اکثر دوستانشان ممکن است این قبیل مواد غذایی را مصرف نکنند و حتی وی را مسخره کنند؛ اما اکثر افراد در دلشان چنین فردی را تحسین می‌کنند و به وی غبطه خواهند خورد و همه او را به عنوان شخصی که برای سلامتی خود ارزش قائل است خواهند شناخت. بوفه مدارس هم بهتر است به جای فروش مواد غذایی کم اهمیت و بی‌ارزشی چون چیپس، پفک، اسنک، شکلات، کیک و ...؛ میوه خریداری نمایند و دانه‌ای به دانش‌آموزان بفروشند.

میوه‌های خشک‌شده و برگه‌ها

در بسیاری از آجیل‌فروشی‌ها اکنون انواع میوه‌ها به صورت خشک‌شده وجود دارد. علاوه بر این خود شما هم می‌توانید به‌سادگی بسیاری از میوه‌هایی را که در اختیار دارید خشک کنید. سیب، گلابی، آلو، زردآلو، هلو، گیلاس، آلبالو و ... از جمله میوه‌هایی هستند که به راحتی خشک می‌شوند و در حالت خشک‌شده طعم و مزه جالبی را در دهان ایجاد می‌کنند که با حالت تازه آن متفاوت است و برای بسیاری از کودکان و نوجوانان جذاب می‌باشد. برگه‌های هلو، زردآلو، انجیر خشک، توت خشک، کشمش و ... هم علاوه بر اینکه سرشار از مواد مغذی مانند روی، مس، آهن، منیزیم و ویتامین E می‌باشند؛ از ابتلا به یبوست جلوگیری می‌کند.

آب‌میوه‌های طبیعی

آب پرتقال طبیعی یکی از بهترین و مناسب‌ترین آب میوه‌ها در فصل پاییز می‌باشد که از ابتلا به سرماخوردگی جلوگیری می‌کند و احساس نشاط خوبی را به دانش‌آموزان می‌بخشد. آب پرتقال را صبح قبل از رفتن دانش‌آموز به مدرسه تهیه کنید، در یک بطری کوچک بریزید و از وی بخواهید که آن را در یخچال بوفه مدرسه بگذارد و زنگ تفریح اول مصرف کند. علاوه بر آب پرتقال؛ آب هویج، آب انار، آب سیب، آب مخلوط مرکبات مانند آب پرتقال و نارنگی و گریپ‌فروت هم بسیار مناسب می‌باشند. شربت آب‌لیمو‌ی تازه، عسل، زعفران و هل نیز بی‌نظیر است و غوغا می‌کند.

ساندویچ‌های متنوع

در اینجا ما شما را با ساندویچ‌هایی آشنا می‌کنیم که تهیه آن راحت است و زمان زیادی نمی‌برد. درعین‌حال مواد مغذی لازم برای رشد و افزایش هوش دانش‌آموزان را دارا می‌باشد.1. ساندویچ پنیر و سبزیجات: مخلوط نان و پنیر با سبزیجات از نظر پروتئین کامل می‌باشد و تمام نیاز پروتئیندانش‌آموزان را برآورده می‌سازد.2. نان، پنیر و گردو: این ساندویچ سرشار از منیزیم، فسفر و مس است و برای تقویت هوش دانش‌آموزان مناسب می‌باشد.3. نان و تخم‌مرغ و کره: ساندویچی سرشار از پروتئین و کالری می‌باشد که رشد دانش‌آموزان بالاخص در سنین رشد و دوران نوجوانی را تامین می‌کند. 4. نان و سیب‌زمینی و پنیر پیتزا: می‌توانید به این ساندویچ مقداری جعفری اضافه و طعمی جدید و بی‌نظیر را برای فرزندتان ایجاد کنید.

آجیل‌ها و تخمه‌ها

یک مشت آجیل سرشار از پتاسیم، منیزیم، مس، آهن، روی و ... است. البته توجه داشته باشید که از آجیل‌ها و تخمه‌های بسته‌بندی کمتر استفاده کنید زیرا طعم‌های افزودنی و نمک اضافه‌شده به آن‌ها مناسب نیست و کودکان و نوجوانان باید عادت کنند که مواد غذایی با نمک کمتر مصرف کنند.

میان‌وعده‌هایی بر پایه لبنیات

مصرف لبنیات برای دانش‌آموزان بسیار ضروری می‌باشد؛ زیرا لبنیات بالاخص به صورت کم‌چرب علاوه بر اینکه از چاقی جلوگیری می‌کند، کلسیم مورد نیاز بدن را تامین می‌کند و از ابتلا به پوکی استخوان در سنین میانسالی پیشگیری می‌نماید. شیر به همراه کیکی کوچک، خرما، موز و ... پیشنهاد مناسبی است. البته ماست هم برای افرادی که عدم تحمل لاکتوز دارند، می‌تواند میان‌وعده ای جذاب و مناسب باشد.

هله‌هوله‌هایی مناسب

برخی از مواد غذایی که در گروه هله‌هوله قرار می‌گیرند، به اندازه موارد ذکرشده در بالا مناسب و پر خاصیت نیستند ولی مانند میان‌وعده‌های مضر هم نیستند که خطرناک باشند. از این گروه می‌توانید به صورت متعادل مصرف کنید. البته مصرف این گزینه‌ها برای هر روز توصیه نمی‌شود هفته‌ای 1-2 مرتبه از این گروه می‌توانید مصرف کنید. این موارد عبارت‌اند از: پاپ کورن، ژله خانگی، بستنی، کاکائو و ...

 مریم مختاری اظهار داشت: مسلماً همیشه پیشگیری بهتر از درمان است و حال با شروع فصل مدرسه و گردهمایی مجدد دانش آموزان در محدوده محیط‌‌های آموزشی تذکر این نکته لازم به نظر می‌رسد که در صورت عدم رعایت نکات بهداشتی و پزشکی توسط دانش آموزان احتمالاً شاهد افزایش بیماری‌های عفونی و مسری مرتبط با فصل سرما خواهیم بود.وی افزود: ضروری است تا تقویت سیستم ایمنی بدن به ویژه در کودکان دبستانی مورد توجه قرار گیرد و به این منظور توصیه می‌شود مواد غذایی و میوه‌های حاوی ویتامین C و مکمل زینک به رژیم غذایی دانش آموزاناضافه شود. مختاری خاطرنشان کرد: غالب میوه‌های پاییزی مانند انواع مرکبات سرشار از ویتامین C هستند و مصرف روزانه ویتامین C و مکمل زینک (طبق دستور پزشک) می‌تواند در پیشگیری از سرماخوردگی مفید واقع شود.